Burnout: Je kan je tank niet vullen als je hem niet hebt

Vanuit een Ayurvedisch perspectief is het belangrijk ojas te bouwen. Het is de vitale energie die de andere energieën behoudt, het reservoir dat je vult voor gezondheid en burnout preventie.

Ojas: de sleutel tot jouw energiereserves.

Tegenwoordig heeft iedereen wel periodes in zijn leven gehad waarin hij gewoon moest stoppen. Of misschien was het niet eens een keuze en deed je lichaam het gewoon voor jou. Een burnout. Te lang bezig zijn geweest, jonge kinderen, oudere kinderen, verhuizing, nieuwe baan, ziekte of misschien zelfs een combinatie hiervan. Het zijn periodes waarin je je batterij moet opladen, of je daar nu voor kiest of niet.

Hoe doe je dat, die batterijen opladen? Is gewoon rusten genoeg of is er meer nodig?

Zoals je zou verwachten, is er vanuit Ayurvedisch oogpunt meer aan de hand. Het heet ojas. Hoewel rust ook een belangrijke rol speelt. Het is de 2e van de 3 pijlers van gezondheid zoals beschreven door Ayurveda. De andere 2 pijlers zijn voeding en energiebeheer.

Dus wat zijn ojas? Wat heeft dat te maken met het vullen van je tank en het hebben van een tank?

Ojas is je levensenergie die fungeert als reservoir voor de andere levensenergieën. Het valt eigenlijk binnen alle 3 pijlers van gezondheid. Je krijgt het van het eten van het juiste voedsel dat je voedt en je lichaam opbouwt. De energie die overblijft aan het einde van de opbouw van je lichaam, die 40 dagen duurt, wordt ojas. Het wordt ook gevoed als je goed uitrust en je lichaam de tijd heeft om te herstellen en te onderhouden. En ojas IS de energie die je moet beheren. Doe niet te veel van alles of je put jezelf uit van deze vitale levensessentie. Het is dus een soort groot en kostbaar iets.

Burnout, alles is verbonden!

En zoals je misschien al kunt raden als je mijn vorige blogs hebt gelezen, is ojas nauw verbonden met agni, het verteringsvuur. Want je kunt je lichaam alleen goed voeden als je agni sterk is. En als je niet goed uitrust, lijdt je agni daaronder en hoopt er meer ama op, het spul dat je systeem verstopt en je ojas uitput.

Er is ook prana, dat je misschien kent uit de yogawereld. Je levenskracht of levensenergie of hoe je het ook wilt noemen. Het is de lucht die je inademt die je energie geeft waardoor je je lichter voelt, en die verbonden is met het element lucht. Je kunt deze energie ook rechtstreeks uit voedsel halen. Het is gemakkelijk te verkrijgen. Je hebt prana nodig om te leven, het is essentieel, zonder prana is er geen leven (net als met ojas). Maar als je alleen met prana werkt, krijg je een soort overdosis van het luchtelement. En te veel lucht maakt je zweverig, ongeaard, onstabiel en verliest je focus (hier komen we bij vata dosha).

Meer prana toevoegen kan je zowaar uitputten...

Als je je prana voorstelt als een vloeistof in een tank, zal de tank overlopen als je prana blijft toevoegen. Dat is niet de bedoeling. De tank is de ojas, het is de container die de prana bevat. En deze container heeft geen vaste capaciteit, dus daarom is het heel belangrijk om je ojas op te bouwen. Hoe groter je vat is, hoe meer prana het kan bevatten en hoe meer energie je in je batterij als persoon hebt. Dit verklaart ook waarom er een grens is aan de hoeveelheid yoga en ademwerk die nuttig zijn en energie geven. Als je te veel prana creëert en het maakt je uit balans, kan het je ojas verminderen en je uitputten, is dat niet interessant?

Naast ojas en prana is er ook tejas. De vitale energie van vuur die ons wijsheid en onderscheidingsvermogen brengt. Als deze vitale essentie goed gevoed is, zal onze agni (ook vuur) onze voeding kunnen verteren en transformeren om je gezond te houden. Zo zie je misschien hoe deze 3 energieën je gezondheid en welzijn ondersteunen.

Het komt erop neer dat je lichaam kwaliteitsvoeding en rust nodig heeft om goed te kunnen functioneren.

Voeding van goede kwaliteit betekent niet alleen voedsel van goede kwaliteit, maar ook liefdevol gezelschap en aanraking, innerlijke rust, een bevredigend doel hebben.

Reset en kitchari!

Elke herfst en lente is het tijd om het lichaam wat extra ondersteuning te geven met een Ayurvedische digestieve reset. In de herfst duurt het ongeveer 9 dagen. In de lente ongeveer een maand (lees er hier en hier meer over).

Ik was een beetje huiverig om te beginnen, omdat mijn eetlustniet lekker ging en ik me al een tijdje niet zo sterk en stabiel voelde. Ik dacht dat ik moest opbouwen in plaats van reduceren, wat het idee achter de reset is.
De opgehoopte ama verminderen en het spijsverteringsvuur versterken. Maar ik had het mis, het was een enorm goed idee om te doen wanneer ik me instabiel voel (als de agni zwak is). Rond dag 3 van het monodieet (kitchari) kwam mijn eetlust terug, mijn stoelgang werd beter (ja Ayurveda en poep :)) en interessant genoeg werd mijn geest rustiger de afgelopen 3 dagen.

Nu heb ik natuurlijk meer gedaan dan alleen een monodieet. Ik heb voor en tijdens de voorbereidingsdagen ook massages gehad en geoefend met rust en het inbrengen van meer zwaarte (zoals ik hier in mijn vorige blog deelde). Echt mijn gevoel van instabiliteit terugbrengen naar meer gegrond zijn.
Maar ik vond het verrassend dat de eenvoud van 4,5 dag lang 4 keer per dag dezelfde voedzame maaltijd eten zo heilzaam was. Ook al is het vanuit Ayurvedisch perspectief heel logisch. En eigenlijk niet alleen vanuit een Ayurvedisch perspectief. Want als het leven uitdagend/moeilijk/druk wordt, MOETEN we vereenvoudigen en dagelijkse eenvoudige oefeningen (tongschrapen, beweging, meditatie, schrijven, dat wat voor jou werkt) en je geen zorgen maken over eten, terwijl je tegelijkertijd gevoed wordt, zijn GROTE dingen!

Het is allemaal niets nieuws eigenlijk, maar nu misschien met een beter idee van hoe het werkt vanuit een Ayurvedisch perspectief. Dank je Ayurveda voor het zijn zo’n grote steun en waardoor ik te ervaren en al deze wijsheid te delen